 خرمشاهی، بهاءالدین (1324-)
نویسنده، محقق و مترجم .
معرفی
سال 1324 در قزوین به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در قزوین گذراند. سپس سال 43 در رشته پزشکی پذیرفته شد، اما تحصیل در این رشته را نیمهکاره رها کرد و وارد رشته ادبیات فارسی شد و در سال 1347 از دانشگاه تهران لیسانس گرفت.
از استادان وی در رشته ادبیات فارسی میتوان به ذبیح الله صفا، مهدی محقق، سیدجعفر شهیدی، پرویز ناتل خانلری، سیدصادق گوهرین، آیتالله ابوالحسن شعرانی و عبدالحمید بدیعالزمانی کردستانی اشاره کرد.
پس از خدمت سر بازی در سال 1350 در بخش اداری دانشگاه ملی استخدام شد و همزمان برای فوق لیسانس رشتۀ کتابداری دانشگاه تهران ثبت نام کرد و در سال 1352 در مرکز خدمات کتابداری مشغول به کار شد. یک سال بعد به عضویت گروه علمی درآمد و تا سال 1363 در آنجا به کارهای فنی کتابداری مشغول بود و از این رهگذر در زمینۀ کتابشناسی و رجالشناسی مربوط به کتاب و رجال اسلامی بسیار آموخت.
در همان سال به انجمن فلسفه وابسته به مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی که امروزه پژوهشگاه علوم انسان نام دارد منتقل و پس از ترجمه و ویرایش چندین کتاب و همکاری در تدوین و نشر مجلۀ فرهنگ در سال 1379 بازنشسته شد. پس از بازنشستگی نیز همکاری با این موسسه و سردبیری مجلۀ فرهنگ را ادامه داد.
در سال 1361 با همکاری کامران فانی و پیشگامی دکتر مهدی محقق دایرۀالمعارف تشیع را تأسیس کرد. همچنین در سال 1369 به عضویت فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. وی تاکنون در دو حوزۀ قرآن پژوهی و حافظ شناسی آثار ارزشمندی را به نگارش درآورده است و در کنار تألیف و ترجمه شعر نیز میسراید. برخی از آثار او بارها به چاپ رسیده و در زمره متون درسی دانشگاه قرار دارد و از سوی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان اثر برگزیده معرفی شده است.
خرمشاهی در سال 1376 با دریافت لوح تقدیر به عنوان خادم قرآن برگزیده و در سال 1382 نیز به عنوان چهرۀ ماندگار شناخته شد. نیز در نخستین جشنوارۀ نقد کتاب به عنوان پیشکسوت نقدنویسی از وی تقدیر شد. برخی از آثار او عبارتنداز:
الف. تألیف
- پیام پیامبر: مجموعهای از نامهها، خطبهها، وصایا، دعاها، تمثیلها و سخنان جامع و فراگیر حضرت محمد(ص)؛ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی؛ 1386.
- حافظ نامه (شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ در دو مجلد)؛ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی؛ 1380.
- دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی (2 مجلد)؛ تهران: دوستان ـ ناهید؛ 1381.
- سیر بیسلوک: مباحثی در زمینۀ دین، فلسفه، زبان، نقد و نشر، تهران: ناهید، 1376.
- قرآن شناخت (مباحثی در فرهنگ و فرهنگآفرینی قرآن)؛ تهران: ناهید، 1386.
- نظری اجمالی و انتقادی به پوزیتیویسم منطقی؛ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی؛ 1378.
ب. ترجمه
- قرآن کریم (ترجمه، توضیحات و واژهنامه از بهاءالدین خرمشاهی)؛ تهران: نیلوفر و جامی؛ 1374.
- تاریخ فلسفه: از بنتام تا راسل؛ فردریک کاپلستون؛ تهران: انتشارات سروش؛ 1376.
- اندیشه سیاسی در اسلام معاصر؛ حمید عنایت؛ 1363. (برگزیدۀ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران).
|
